مدیریت مصرف چیست؟
مدیریت مصرف مجموعهای از روشها و راهبردهاست که بمنظور بهینه سازی مصرف انرژی به کار گرفته میشود. بدیهی است واژگان مدیریت مصرف انرژی در مفهوم عام خود دربرگیرنده همه اشکال و انواع انرژی میباشد. با این حال به دلیل گستره کاربرد انرژی الکتریکی در زندگی بشر که ناشی از مزایای متعدد آن می باشد، قسمت عمده فرآیندهای مدیریت مصرف مرتبط با مدیریت مصرف انرژی الکتریکی میباشد. مدیریت مصرف برق شامل مجموعهای از فعالیتهای بهم پیوسته بین صنعت برق و مشترکین آن به منظور تعدیل بار مصرفی مشترک است تا بتوان با هزینه کمتر به کارایی و کیفیت بالاتر دست یافت. بدین ترتیب هم عرضه کننده و هم مصرف کننده برق به سود بیشتری در این زمینه دست خواهند یافت. مدیریت مصرف انرژی الکتریکی با توجه به استراتژی و اهداف تعیین شده برای آن به دو گروه زیر تقسیم بندی میشود:
1- مدیریت انرژی سمت تقاضا (Demand side management)
2- مدیریت انرژی سمت تولید (Supply side management)
معمولا راهکارهای اجرایی در سمت تقاضا (مصرف) موثرتر از راهکارهای بخش تولید هستند و بسته به میزان هزینهای که در پی دارند به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
گروه اول – روشهایی هستند که هزینهای نداشته باشند مثلا استفاده درست از وسایل و دستگاهها و مراقبت و نگهداری از آنها.
گروه دوم – روشهایی هستند که هزینههای چندان زیادی ندارند مانند تعمیر و نگهداری وسایل، اندازهگیری میزان مصرف انرژی در دستگاههای مختلف یک کارخانه و نظارت بر تغییر مصرف هر دستگاه، عایق کاری لولهها و کانالها، اجرای برنامههای آموزشی در خصوص روشهای کاهش انرژی.
گروه سوم – روشهایی پرهزینه هستند که شامل تغییرات اساسی جهت بهبود مصرف انرژی در دستگاهها، تاسیسات و ساختمانها میباشند مثلا اگر کارخانهای کهنه و قدیمی باشد باید دستگاههای آن را با دستگاههای نو تعویض کرد یا دستگاههای تکمیلی در جهت جلوگیری از اتلاف انرژی نصب نمود در صورتی که اگر ساختمانی کهنه شده باشد باید تاسیسات گرمایش و سرمایش آن را تعمیر یا به روز نمود.
اهداف مدیریت مصرف:
* فراهم آوردن زمینه مناسب جهت استفاده منطقی از انرژی
* ارائه روشهای بهینه سازی مصرف انرژی
* افزایش بازدهی تاسیسات صنعتی
* تشویق به استفاده از سیستمها و فرآیندهایی با کارایی بیشتر
راههای دستیابی به اهداف مدیریت مصرف:
* کنترل در مصرف انرژی
* افزایش بازدهی انرژی
* نگهداری و کنترل سیستم بهینه انرژی
* سازماندهی
برخی از عوامل مؤثر بر مصرف:
الف – عوامل اقتصادی و حقوقی :
* قیمت و بهای برق
* قوانین و مقررات ملی
* شدت انرژی
* بهره وری نیروی کار
ب – عوامل فنی :
* رشد صنعت برق
* مدیریت بار و حفظ انرژی
* تکنولوژی تجهیزات تولید
* تکنولوژی تجهیزات انتقال و توزیع
* تکنولوژی تجهیزات مصرف
* تولید همزمان برق و گرما
* بازیافت انرژی
* جایگزینی انرژی
ج – عوامل اجتماعی فرهنگی:
* رشد جمعیت
* فرهنگ مصرف
* تشویق ها و تنبیه ها
منافع اجرای مدیریت مصرف:
1. منافع ملی :
* کاهش آلودگی زیست محیطی
* صرفه جویی در منابع
* جلب رضایت مشترکین.
2. منافع مشترکین :
* کاهش هزینه ها
* ارتقاء کیفیت سرویس و خدمات دریافتی
* ارتقاء کیفیت و نگهداری تجهیزات
3. منافع صنعت برق:
* کاهش هزینه های تولید
* بهبود بهره برداری و راندمان
* کاهش هزینه های سرمایه ای
* بهبود خدمت رسانی